Οξυγονοθεραπεία

Η οξυγονοθεραπεία έχει ένδειξη όταν υπάρχει Αναπνευστική Ανεπάρκεια, δηλαδή όταν έχει μειωθεί η οξυγόνωση του αίματος που είναι αναγκαία για την οξυγόνωση των ιστών, με σοβαρές επιπτώσεις στη λειτουργία και τον μεταβολισμό όλων των οργάνων.
Η ελάττωση του οξυγόνου στο αίμα διαπιστώνεται αρχικά μέσω της παλμικής οξυμετρίας , και στη συνέχεια με τον έλεγχο των αερίων αίματος επιβεβαιώνεται. Επίσης με τα αέρια αίματος διευκρινίζεται ο τύπος της αναπνευστικής ανεπάρκειας (τύπου Ι- με φυσιολογικές τιμές CO₂ , τύπου ΙΙ- με αυξημένες τιμές CO₂ ) αλλά και το είδος της μεταβολικής διαταραχής που υφίσταται ( οξέωση ή αλκάλωση, αναπνευστική ή μεταβολική).

Συμπτώματα

Συμπτώματα και κλινικές εκδηλώσεις υποξυγοναιμίας είναι : δύσπνοια, ταχυκαρδία , ταχύπνοια, εργώδης αναπνοή, ωχρότητα, κυάνωση (μελανά χείλη ή άκρα), υγρά ή ψυχρά άκρα, ανησυχία, σύγχυση, υπνηλία, διαταραχές του προσανατολισμού.

Νοσήματα

Τα νοσήματα που μπορεί να προκαλέσουν αναπνευστική ανεπάρκεια και απαιτούν χορήγηση οξυγόνου είναι:

1. Αναπνευστικές παθήσεις οξείες και χρόνιες (π.χ. ΧΑΠ, σοβαρό Άσθμα, Πνευμονική Ίνωση, Πνευμονική Εμβολή, Πνευμονία ,Καρκίνος του πνεύμονα, Βρογχιολίτιδα, Δηλητηρίαση με CO, Σύνδρομο παχυσαρκίας-υποαερισμού κ.ά. )
2. Καρδιολογικά νοσήματα (π.χ. Οξύ Έμφραγμα Μυοκαρδίου, Καρδιογενές σοκ-Πνευμονικό Οίδημα , Καρδιακή Ανεπάρκεια)
3. Νευρολογικές παθήσεις (Αγγειακά Εγκεφαλικά, τραύματα , όγκοι, μυασθένεια, νόσος κινητικού νευρώνα κ.ά.)
4. Καταπληξία (shock) οποιασδήποτε αιτιολογίας

Βασικές Αρχές Οξυγονοθεραπείας

• Το οξυγόνο είναι “φάρμακο” και πρέπει να χορηγείται κατόπιν ιατρικής οδηγίας, στην οποία αναγράφεται ο απαιτούμενος χρόνος οξυγονοθεραπείας στο 24ωρο, η ροή και η μέθοδος.
• Πρέπει να παρακολουθείται η εξέλιξη της υποξαιμίας με μέτρηση αερίων αίματος κατά την έναρξη και μετά από τη χορήγηση της οξυγονοθεραπείας.
• Η διόρθωση της υποξαιμίας θα πρέπει να γίνεται με όση ροή _O2 έχει προσδιορίσει ο θεράπων γιατρός, διότι η τοξικότητά του αυξάνεται παράλληλα με τη δόση.

Παρενέργειες από την χορήγηση οξυγόνου

Οι βλαβερές επιδράσεις του οξυγόνου εξαρτώνται από την ροή του, τη διάρκεια παροχής, την προϋπάρχουσα κατάσταση των πνευμόνων κ.α. Οι σημαντικότερες είναι αποτέλεσμα κακής χρήσης και είναι οι εξής:

• Σε χρόνιες πνευμονοπάθειες, όπου υπάρχει σημαντική κατακράτηση CO₂, η εσφαλμένη χρήση οξυγονοθεραπείας με υψηλά μίγματα έχει ως επακόλουθο την καταστολή του αναπνευστικού κέντρου και σε ακραίες καταστάσεις την αναπνευστική οξέωση και το κώμα.
• Ατελεκτασία κυψελίδων, μετά από χορήγηση μεγάλης πυκνότητας.
• Η τοξικότητα του οξυγόνου στους πνεύμονες αφορά ιστικές βλάβες. Η τοξικότητα του Ο₂ οφείλεται στην απελευθέρωση ελεύθερων ριζών Ο₂ σε μεγάλες ποσότητες, επί εκθέσεως σε υψηλές μερικές πιέσεις Ο₂. Είναι γενικά παραδεκτό ότι η πυκνότητα οξυγόνου πάνω από 60-70% και για μεγάλο χρονικό διάστημα, μπορεί να προκαλέσει τοξικές εκδηλώσεις όπως βήχα, τραχειοβρογχίτιδα, σύνδρομο αναπνευστικής δυσχέρειας ή ίνωση στους ενήλικες.